Việt Nam lại có thêm một cây lan mới

Pecteilis sagarikii	Brachicorythis laotica
Ảnh: Phạm Đình Hiệp

Thư từ qua lại, anh Hiệp cho biết thêm, anh là một giáo viên về tin hoc và một người chơi lan tài tử nên thấy cây nào đẹp lạ là mua ngay cây đó. Anh có khoảng 200 loại lan, nhưng vì nhà không có vườn nên treo khắp nơi, cũng vì thế nên số lượng lan cũng chết khá nhiều. Anh Hiệp rất tiếc là anh đã chụp hình bằng máy điện thoại di động cho nên không được rõ ràng và không chụp được cận ảnh. 

Về cây Pesteilis sagarikii, bạn thân của anh Hiệp là Nguyễn văn Cảnh, một người hiểu nhiều, biết rộng đã mua một số cây này cùng với cây Pecteilis susannae (Bạch Phượng tua) cho nên khi ghé thăm chỗ người Ê Đê bán lan thấy còn khá nhiều, anh Hiệp đã mua một lúc 20 cây với giá 30.000 $VN tương đương với 1.5 $US. Người bán cũng cho biết lan mọc đông đảo tại vùng Easup, cách thành phố Đắc Lắc 85 cây số về phía Tây Bắc và sau đó anh Cảnh đã chụp được nhiều hình lan mọc ở ngoài thiên nhiên cũng như nhận diện được với tên khoa học. 
 

Ảnh: Nguyễn Văn Cảnh

Đây là lần đầu cây Pesteilis sagarikii được phát hiện tại Việt Nam, nhưng Gunnar Seidenfaden (1908- 2001) một nhà ngoại giao kiêm khoa học gia đã tìm thấy đầu tiên ở Thái Lan và công bố vào năm 1973. Cây lan được đặt tên để vinh danh khoa học gia Rapee Sakarik, một chuyên gia lỗi lạc về thực vật và là người sáng lập hội hoa lan tại Thái lan. Cây Pecteilis sagarikii cũng có mọc ở Đại Hàn và các nước Đông Nam Á Châu. Vào mùa đông thân cây và lá úa tàn, nhưng vào mùa Xuân năm tới sẽ mọc cây mới từ củ. Lan có 2-3 lá ở sát gốc, chùm hoa cao 15-20 phân, hoa 4-10 chiếc ở ngọn, to 1.5-2 phân, nở vào tháng 8-9, hơi thơm. 

Còn về cây Brachycorythis laotica, anh cho biết: 
 

Brachycorythis laotica
Brachycorythis laotica var. alba

Theo The Orchids of Vietnam Illustrated Survey. Part 2, tiến sĩ Leonid Averyanov cho biết cây Brachycorythis laotica rất giống với Brachycorythis helferi nhưng cây nhỏ hơn và ít hoa hơn. 

Sau đây là các chi tiết để phân biệt 2 cây lan này: 

Brachycorythis laotica: Địa lan cao 10-20 phân, lá 3-4 chiếc dài 7 phân, rộng 2 phân. Hoa to 2 phân nở vào mùa Hạ. 

Brachycorythis helferi: Địa lan, cao 40-60 phân, lá nhiều dài 15 phân rộng 3.5 phân. Hoa 10-15 chiếc mọc thưa thớt ở ngọn, to 4-5 phân nở từ cuối Xuân đến mùa Thu. 

Việc nhận diện một cây lan rất khó, nhất là nhận diện qua hình ảnh, làm sao biết rõ được kích thước của hoa lá thân cây, bởi vì lan có trên 30.000 giống khác nhau. Nhiều khi hoa lại giống nhau cho nên không có những chi tiết mô tả như trên, chúng ta khó lòng phân biệt. 

Với cây lan Pecteilis sagasakii, tổng số các giống lan mọc tại Việt Nam lên tới 1147 cây. 

Xin thành thực cám ơn anh Phạm Đình Hiệp đã cho chúng tôi những tin tức quý giá này và chúng tôi cũng đã thông báo đến Tiến sĩ Leonid Averyanov, T.S Phan Kế Lộc và Nông văn Duy để lưu tâm đến trong những chuyến khảo sát thực điạ vào thời gian sắp tới. 

Tham khảo thêm các mẫu hoa sinh nhật đẹp tại đây: https://hoasaigon.com.vn/dien-hoa-tai-tphcm/hoa-sinh-nhat/

HOA SÀI GÒN - Bắc Nhịp Cầu Nối Yêu Thương